INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY
iPSB
  wyszukiwanie zaawansowane
 
  wyszukiwanie proste
 
Biogram Postaci z tego okresu
 Andrzej Szamotulski (Świdwa Szamotulski) h. Nałęcz      Fragm. płyty nagrobnej Andrzeja Szamotulskiego w kolegiacie w Szamotułach, fragm. zdjęcia sprzed roku 1914 w zbiorach Mieczysława Orłowicza przechowywanych w Bibliotece Narodowej w Warszawie, plik z POLONA.pl

Andrzej Szamotulski (Świdwa Szamotulski) h. Nałęcz  

 
 
Biogram został opublikowany w XLVI tomie Polskiego Słownika Biograficznego w latach 2009-2010.
 
 
 
Spis treści:
 
 
 
 
 

Szamotulski Andrzej h. Nałęcz (ok. 1452 – 1511), wojewoda poznański.

Przybliżona data ur. S-ego wynika z napisu na płycie nagrobnej, informującego, że żył 59 lat. Był synem Piotra (zob.) i Wiktorii (?), bratankiem Jana (zm. 1449, zob.). Jego siostrami były: Anna, żona Ottona Pileckiego, i Barbara, wydana za mąż najpierw za Mikołaja Bnińskiego, a później za Mikołaja Kościeleckiego. Bratem stryjecznym S-ego był m.in. Jan Starszy (zob.).

Od r. 1462 występował S. przed sądami w sprawach majątkowych. Odebrał staranne wykształcenie, być może uczył się w szkole katedralnej w Poznaniu, brak jednak świadectw, że studiował na którymkolwiek uniwersytecie. Miał niższe święcenia, bowiem 16 XII 1465 został przyjęty w skład poznańskiej kapit. katedralnej; z kanonii zrezygnował po zaledwie kilkunastu dniach (28 XII) na rzecz prof. Uniw. Krak. i lekarza królewskiego Wojciecha z Opatowa. Zapewne chodziło tylko o zabieg formalny, mający ułatwić objęcie prebendy Wojciechowi (mieszczaninowi z urodzenia, odrzuconemu już wcześniej przez kapitułę), być może preceptorowi S-ego. W r. 1466 zawarł S. swą pierwszą samodzielną transakcję (sprzedaż czynszu dla altarii w Szamotułach). W prowadzeniu spraw majątkowych zastępował niekiedy ojca. Jeszcze za jego życia i dzięki jego wpływom otrzymał urząd kaszt. międzyrzeckiego (po raz pierwszy z tytułem wymieniony 23 XII 1472); Międzyrzecz znajdował się wówczas w dzierżawie Szamotulskich.

Po śmierci ojca w r. 1473 objął S. cały jego majątek. Podczas wojny z królem węgierskim Maciejem Korwinem w r. 1474 Międzyrzecz został zajęty przez wojska śląskie, a S. oskarżony o niewłaściwą pieczę nad zamkiem, za co groziło mu odebranie tenuty. Zdołał jednak przekupić niektórych doradców króla Kazimierza Jagiellończyka i na sejmie piotrkowskim latem t.r. ponownie uzyskał nadanie Międzyrzecza. Aby pokryć poniesione wydatki, sprzedał w l. 1474–5 kilka wsi oraz zaciągnął długi. Jako star. międzyrzecki korespondował w l. 1475–6 z elektorem saskim Ernestem w sprawie rozbojów drogowych. W r. 1476 otrzymał kolejne zapisy na Międzyrzeczu w nagrodę za zasługi oddane w Malborku (najpewniej chodziło o wsparcie finansowe przygotowań do «wojny popiej» z bp. warmińskim Mikołajem Tungenem). W l. 1478 i 1485 S. i jego stryjeczny brat Jan Starszy określani byli jako dzierżawcy cła poznańskiego. Może właśnie z tego tytułu rada Wrocławia pisała do S-ego (17 I 1478) w sprawie utrudnień, na jakie napotykali kupcy wrocławscy w Polsce. Król Kazimierz Jagiellończyk zapisał S-emu w r. 1482 kolejne sumy na dochodach z poradlnego z Wielkopolski oraz ziem lubelskiej i chełmskiej, a w r. 1485 przekazał mu stacje z dóbr klasztoru cystersów w Wągrowcu. S. stale pożyczał więc pieniądze władcy. Na sejmie w Lublinie w lutym 1484 uzyskał awans na kaszt. gnieźnieńską. W marcu i kwietniu 1485 towarzyszył królowi na zjeździe stanów pruskich w Toruniu; uczestniczył tam w rozmowach z wielkim mistrzem krzyżackim Marcinem Truchsessem von Wetzhausen i został 15 IV t.r. powołany w skład sądu polubownego, który miał rozstrzygnąć spory Gdańska i Elbląga z Krzyżakami o Mierzeję Wiślaną. Między 15 a 23 I 1487 awansował na kaszt. kaliską. W lipcu 1488 brał udział w prywatnej wyprawie abp. gnieźnieńskiego Zbigniewa Oleśnickiego (stryja swej żony) na Koźmin, zajęty przez Wawrzyńca Kośmidra Gruszczyńskiego. Przy królu S. pojawiał się dość często, ale przeważnie z okazji zjazdów i sejmów, z czego wynika, że raczej nie należał do zaufanych doradców Kazimierza Jagiellończyka.

Latem 1492 w Piotrkowie uczestniczył S. w elekcji Jana Olbrachta. Wymieniony przez posłów gdańskich wśród najważniejszych obecnych tam panów polskich, na pewno wchodził w skład ścisłego grona elektorów. Szybko stał się jednym z bliskich doradców i współpracowników nowego króla. Pojawiał się u jego boku w r. 1493, podczas długiego pobytu władcy w Poznaniu (marzec–grudzień t.r.). Należał do delegacji panów polskich, witających przybywającego tam 21 V wielkiego mistrza krzyżackiego Jana von Tieffena. Nawiązał w tym czasie bliższe kontakty z królewiczem Zygmuntem; wraz z kuzynem Janem zgodził się odstąpić mu swe prawa do ceł poznańskich, za co Jan Olbracht dokonał na rzecz S-ego nowych zapisów na cłach w Kaliszu i Koninie (przeprowadzenie tej transakcji trwało aż do r. 1495). Pod koniec królewskiego pobytu w Poznaniu, w związku ze spłaceniem przez władcę wszystkich zapisanych wcześniej sum, S. zwrócił mu Międzyrzecz i Skwierzynę; na dokumencie w tej sprawie z 10 XII 1493 widnieje jego własnoręczny podpis. Na przełomie l. 1495 i 1496 przebywał S. przy królu w Sandomierzu, gdzie prowadzono rozmowy z poselstwem ks. pomorskiego Bogusława X. Wiosną 1496 Jan Olbracht wystawił S-emu list żelazny na przyjazd do Piotrkowa z orszakiem 30 koni; tło tej sprawy pozostaje niejasne (być może groził mu sąd sejmowy). W r. 1497 uczestniczył S. w nieudanej wyprawie bukowińskiej. W maju t.r. przebywał z królem we Lwowie, gdzie zbierało się pospolite ruszenie, choć Wielkopolanie jeszcze nie nadciągnęli. W trakcie wojny nie dokonał żadnych godnych pamięci czynów. Podczas powrotu jesienią należał do grona obdarowywanych przez króla prawami do dóbr tych osób, które zaniedbały obowiązku udziału w wojnie. Klęska przyniosła jednak głównie straty i S. musiał 7 XII t.r. zastawiać tenutę jaworowską. Pod koniec r. 1499 był posłem do króla niemieckiego Maksymiliana i rozmawiał z nim o sprawach pruskich. W marcu 1500 był już w Krakowie przy królu, podczas rozmów z poselstwem tureckim. Relacjonujący to wydarzenie wysłannik wrocławian wymienił S-ego wśród głównych panów rady królewskiej, zaznaczając, że «znaczy on teraz u króla tyle, co niegdyś Kallimach». Mając opinię najbliższego zausznika Jana Olbrachta, S. pozostawał jednak w złych stosunkach z innym jego zaufanym, Ambrożym Pampowskim, od r. 1498 star. wielkopolskim. Zbliżył się natomiast w tym czasie do królewskiego brata, kard. Fryderyka Jagiellończyka, działającego na rzecz sojuszu monarchii z magnaterią. W grudniu 1500 Fryderyk w imieniu króla mianował S-ego na opróżnione woj. kaliskie, zalecając go bratu jako «męża roztropnego i wielce zasłużonego» oraz «przydatnego na przyszłość». Awans ten wpisywał się w szerszy kontekst polityki monarszej, zmierzającej do przekształcenia senatu w «organ oligarchii» (J. Wiesiołowski). Nominację zatwierdzono w r. 1501 na sejmie w Piotrkowie (luty–marzec), na którym S. uczestniczył w naradach nad sprawami krzyżackimi. Na początku t.r. rozmawiał w Międzyrzeczu z wjeżdżającymi do Polski posłami zakonnymi, a w maju był przy królu w Toruniu podczas negocjacji z nimi.

Po nagłej śmierci Jana Olbrachta (17 VI 1501) kontynuował S. wraz z bp. warmińskim Łukaszem Watzenrodem rozmowy (25 VI t.r.) z posłami wielkiego mistrza Fryderyka Wettyna. Następnie wraz z kard. Fryderykiem i stryjecznym bratankiem Wincentym (zob.) udał się do Malborka. Stamtąd został 9 VII wysłany do Królewca z poselstwem do wielkiego mistrza, od którego zażądał wstrzymania wszelkich wrogich działań do momentu wyboru nowego króla. Mimo że w rozmowach czynił aluzje do spodziewanego wyboru na króla czeskiego i węgierskiego Władysława Jagiellończyka, faktycznie wraz z kard. Fryderykiem popierał kandydaturę w. ks. lit. Aleksandra. Z Prus pojechał do niego z poufną misją od kardynała, przekazując m.in. wieści o powszechnym dla niego poparciu w Wielkopolsce. Uczestniczył w elekcji Aleksandra w Piotrkowie i 3 X sygnował jej dekret. Opieczętował też uchwalony tam akt nowej unii z Litwą, który miano przedłożyć kandydatowi. Na tym sejmie został najpewniej wybrany na zwolniony właśnie urząd woj. poznańskiego (z nowym tytułem wystąpił już 2 X). Był w delegacji, posłanej na Litwę dla powiadomienia Aleksandra o wyborze, i w Mielniku wygłosił do elekta kunsztowną mowę po łacinie. Uczestniczył tam również w kluczowych rozmowach, w wyniku których król przyjął projekt unii, a 25 X zaakceptował przedstawione mu «artykuły mielnickie», ograniczające rolę władcy i wzmacniające senat; jeden z punktów przewidywał zaliczenie wojewody poznańskiego do grona stróżów klejnotów koronnych. S. był zapewne jednym z architektów narzuconej królowi reformy ustrojowej w duchu oligarchicznym i należał do grona jej realizatorów. Na sejmie koronacyjnym w lutym 1502 zlecono S-emu i woj. krakowskiemu Piotrowi Kmicie kontrolę nad mennicą królewską. Zacieśnił wtedy kontakty z królewiczem Zygmuntem, ks. głogowskim, z którym zawarł nowy układ, odstępując mu cła kaliskie i konińskie, w zamian za tenutę Gniezna i poł. cła kościańskiego. Posłował następnie na zjazd stanów pruskich (6 V t.r.), a w lipcu był najpewniej na sejmiku wielkopolskim w Kole, gdzie sprzeciwiono się królewskiej polityce ściągania podatków na pokrycie kosztów wojny z Moskwą. Uczestniczył w r. 1503 w obradującym pod nieobecność króla i zdominowanym przez oligarchów sejmie w Piotrkowie (marzec–kwiecień t.r.); miał tam gwałtowną scysję z kaszt. krakowskim Spytkiem Jarosławskim. Uciążliwym kłopotem stał się w tym samym czasie długoletni konflikt z Szymonem Materną (bratem gdańskiego rozbójnika i banity Grzegorza, który w nieznanych bliżej okolicznościach został z rozkazu S-ego pojmany i ścięty); w następstwie konfliktu Materna doprowadził do zasekwestrowania dóbr S-ego w Brandenburgii. W Wielkopolsce rosło tymczasem niezadowolenie szlachty z «magnackich rządów», które zwracało się głównie przeciw S-emu, nadal skonfliktowanemu ze star. Pampowskim. Latem 1503 specjalne poselstwo ziemian wielkopolskich zaprotestowało wobec króla przeciw naruszaniu zasad ustrojowych i oskarżyło S-ego o samowolę i lekceważenie wyroków sądowych; sugerowano nawet wysłanie przeciw niemu pospolitego ruszenia (którego jednak nie można było zwołać bez udziału wojewody). Mimo tych nacisków król, zmuszony właśnie zaciągnąć u S-ego i jego zięcia Łukasza Górki znaczną pożyczkę srebra dla podtrzymania produkcji monety, nie podjął żadnych kroków. Dn. 2 XII t.r., najpewniej w związku z ową pożyczką, S. otrzymał od króla zapis 2 tys. fl. na poradlnym z Wielkopolski. W zamian za kolejną pożyczkę, udzieloną królowi w r. 1504 przez S-ego i jego zięcia (po 600 fl.), uzyskał on od Aleksandra 1 V t.r. unieważnienie wyroków i kar sądowych, a pod koniec września odwołanie Pampowskiego ze starostwa. S. został też poborcą poradlnego w Wielkopolsce. W r. 1505 dostawał kolejne zapisy, a przy okazji jednego z nich król wspominał jego szczególne przysługi oddane w lesie «Midlniciszcza» (zapewne podczas łowów w puszczach litewskich). Na manifestację niezadowolenia wygląda wszakże nieobecność S-ego na sejmach w Piotrkowie (1504) i Radomiu (1505), gdzie król wraz z posłami szlacheckimi demontował przewagę senatu. W lutym 1506 pojawił się jednak S. na sejmie w Lublinie. W maju t.r. gdańszczanie proponowali królowi jego kandydaturę na posła do ks. Bogusława X; musiał więc nadal cieszyć się opinią dobrego dyplomaty.

Po śmierci Aleksandra (19 VIII 1506) S. popierał kandydaturę jego brata Zygmunta (podobno S. już za życia poprzedniego króla był wtajemniczony w projekt kniazia lit. Michała Glińskiego oddania królewiczowi rządów na Litwie). Na elekcji w Piotrkowie w listopadzie t.r. przemawiał za Zygmuntem, a wg relacji posłów gdańskich był wręcz głównym sprawcą jego wyboru; 2 XII sygnował dekret elekcyjny. Znalazł się następnie w składzie delegacji, która udała się na Litwę z oficjalnym zawiadomieniem elekta o wyborze. Dn. 24 I 1507 uczestniczył w Krakowie w koronacji Zygmunta I; na jego prośbę król obniżył w tym czasie podatki poznańskim Żydom. Przy nowym władcy S. brał udział w naradach nad polityką wobec Moskwy i opowiadał się za zacieśnieniem stosunków z Tatarami. Dn. 29 IX t.r. gościł w Szamotułach Glińskiego, a w lutym 1508 wyznaczono go do grona komisarzy na rozmowy z Asmusem Schönebeckiem, łupiącym od lat północne kresy Wielkopolski. Od udziału w wyprawie na Mołdawię w r. 1509 wymówił się chorobą. W lipcu 1510 wszedł w skład poselstwa na wielki zjazd w Poznaniu z przedstawicielami Krzyżaków, cesarza, Rzeszy i Węgier. U boku Zygmunta I nie uzyskał już pozycji, jaką miał przy jego braciach; zaszkodziły mu zwłaszcza długotrwałe kontakty z Glińskim, który znalazł się wówczas w opozycji wobec władcy, a w r. 1508 podniósł otwarty bunt i uszedł do Moskwy.

Kontynuując ojcowską fundację kaplicy śpiewaków przy kościele paraf. w Szamotułach, S. wykończył ją, a w r. 1476 uzyskał dla niej zatwierdzenie papieskie. Przy kościele planował w r. 1486 osadzenie kanoników regularnych z opactwa na wrocławskim Piasku; sprawa upadła z powodu sprzeciwu Jana Starszego, współdziedzica Szamotuł. S. utrzymywał w Szamotułach dwór, gromadzący klientów, duchownych (Jan Piecz, pleban w Przyprostyni, nazwał go w testamencie swym panem i preceptorem), a także muzykantów; trębacz S-ego, Rożek, otrzymał w r. 1478 gratyfikację od Kazimierza Jagiellończyka (widocznie koncertował także na dworze monarszym).

S. posiadał rozległe dobra. Po śmierci ojca przeprowadził zapewne działy z bratem stryjecznym Janem Starszym. Wziął wtedy poł. klucza szamotulskiego, poł. Turobina (w ziemi chełmskiej) i Białej (w ziemi lubelskiej), a do tego całe Wronki z Wieleniem (królewszczyzny w dziedzicznym zastawie), przejmując większą i lepszą część dziedzictwa. Do tego dochodziły dziedziczone po ojcu dobra ruskie (Tyśmienica), a także dzierżawa królewskich miast Międzyrzecza i Skwierzyny w Wielkopolsce oraz Jaworowa i Obroszyna na Rusi. S. kupował i sprzedawał liczne wsie, lecz transakcje te były bardziej operacjami kapitałowymi niż instrumentem rozbudowy posiadłości ziemskich. W r. 1493 nabył od spółki Żydów z Brześcia Lit. prawa do klucza kazimierskiego (pow. koniński), które sprzedał w l. 1494–1500. W r. 1494 wziął w zastaw Krosno i Sulechów (wówczas w granicach Brandenburgii) i dzierżył je co najmniej do r. 1502. W r. 1508 wykupił dzierżawę królewskich miast Piotrkowa i Tuszyna. Jak się zdaje, mniej dbał o dobra na wschodzie i pod koniec życia zaczął je tracić. Tyśmienicę w r. 1508 zamienił na Bielikowice (pow. żydaczowski), a w r. 1511 sprzedał; Turobin stracił w r. 1511 po długich procesach z Tarnowskimi, swymi dalszymi krewnymi, a Białą musiał t.r. zastawić. Posiadał też domy w Poznaniu (oprócz kilku kamienic, złączonych po jego śmierci w Pałac Górków, także dwór na przedmieściu Rybaki), we Lwowie i Piotrkowie. W Szamotułach zbudował nową, przestronną rezydencję (późniejszy Zamek Górków), bowiem stary zamek przypadł w działach rodzinnych Janowi Starszemu. S. uchodził za niezwykle bogatego, udzielał pożyczek królom, a także mieszczanom poznańskim. Umiejętnie obracał pieniędzmi, należącymi do pozostających pod jego opieką braci Tomickich. Nie gardził też zyskiem nieuczciwym (podobno utrzymywał w Szamotułach Żyda zajmującego się produkcją fałszywych złotych monet). S. zmarł 23 V 1511, został pochowany w kościele paraf. w Szamotułach. Na jego grobie położono brązową płytę, wykonaną w norymberskim warsztacie Vischerów (ufundowaną zapewne przez córkę); napis w języku łacińskim sławi «uczoność, wymowę i roztropność» S-ego, którymi błyszczał nawet «między obcymi narodami niczym wyrocznia delficka». Wierszowane epitafium poświęcił S-emu także Andrzej Krzycki. S. był wybitnym politykiem i dyplomatą, jednym z przywódców obozu magnackiego. Natomiast brak jego doświadczeń militarnych stał się w Wielkopolsce przedmiotem kpin; współczesny S-emu wierszopisarz Mikołaj Kotwic z Kotwicz wywiódł jego nazwisko od «sam tuł», czyli pusty kołczan.

Żoną S-ego była Katarzyna z Oleśnickich, córka tenutariusza lubowelskiego i dworzanina królewskiego Jana, oraz Katarzyny ze Zbąskich z Kurowa, siostra woj. lubelskiego Jana Oleśnickiego. S. zapisał jej najpierw po 500 (1482), a następnie po 1 tys. grzywien posagu i wiana (1484, 1493) na dobrach turobińskich. Z małżeństwa tego pochodziła córka Katarzyna, której już w r. 1496 zabezpieczył S. zapis przyszłego posagu w wysokości 2 tys. grzywien. W r. 1501 została ona żoną Łukasza Górki (zob.); celem tego mariażu było niewątpliwie połączenie największych fortun wielkopolskich i w tym celu ominięto nawet przeszkodę kanoniczną (wspólny pradziad, Dobrogost Szamotulski). Po śmierci ojca Katarzyna wniosła mężowi poł. Szamotuł i resztę dóbr. S. wychowywał też stryjecznego siostrzeńca Piotra Tomickiego; dbał o jego edukację i pokierował początkami kariery, doradzając mu wybór uniwersytetu.

 

Wizerunek na nagrobku w kolegiacie w Szamotułach oraz pochodzącym zapewne z ok. r. 1520 obrazie św. Anny Samotrzeć z tegoż kościoła w Muz. Archidiec. w P.; Fot. wizerunków w: Gąsiorowski, Urzędnicy wpol., (ryc. 10–11); – Gąsiorowski A., Starostowie wielkopolskich miast królewskich w dobie jagiellońskiej, W.–P. 1981; Słown. Hist.-Geogr. Ziem Pol., VIII (Szamotuły); Urzędnicy I/1, I/2; Wpol. Słown. Biogr.; – Biskup M., Polska a Zakon Krzyżacki w Prusach w początkach XVI wieku, Olsztyn 1983; Dworzaczek W., Hetman Jan Tarnowski, W. 1985; tenże, Leliwici Tarnowscy, W. 1971; Fałkowski W., Elita władzy w Polsce za panowania Kazimierza Jagiellończyka (1447–1492), W. 1992 s. 162, 182, 184; Finkel L., Elekcja Zygmunta I, Kr. 1910; Gąsiorowski, Urzędnicy zarządu lokalnego; Gąsiorowski A., Krąg fundatorów wielkopolskich płyt brązowych schyłku wieków średnich, „Kron. M. Poznania” 1991 nr 3–4 s. 18–21; Górczak Z., Rozwój majątków możnowładztwa wielkopolskiego w drugiej połowie XV i początkach XVI wieku, P. 2007 s. 411–23; Jakimowicz T., Wyniki wstępnych prac badawczych na zamku w Szamotułach, „Kwart. Architektury i Urban.” T. 18: 1973 z. 2 s. 167–76; Jarzewicz J. i in., Gotyckie spiżowe płyty nagrobne w Polsce, P. 1997 s. 116–18 (ilustr. XXXVII); Jurek T., Średniowieczne Szamotuły i ich dziedzice, w: Szamotuły. Karty z dziejów miasta, Red. A. Gąsiorowski, Szamotuły 2006 s. 32–5, 38, 40–1, 46; Maisel W., Poznańskie prawo karne do końca XVI wieku, P. 1963 s. 286; Mrozowski P., Polskie nagrobki gotyckie, W. 1994 s. 229–30 (ilustr. 115); Nowacki, Dzieje archidiecezji pozn., II 616, 767; Odrzywolska-Kidawa A., Biskup Piotr Tomicki (1464–1535). Kariera polityczna i kościelna, W. 2004; Papée F., Aleksander Jagiellończyk, Kr. 1949; tenże, Jan Olbracht, Kr. 1936; Trawka R., Kmitowie, Kr. 2005; Wiesiołowski J., Ambroży Pampowski – starosta Jagiellonów, Wr. 1976; tenże, Marcin Poniecki – awanturnik i poeta późnośredniowieczny, „Roczn. Leszczyński” T. 6: 1982 s. 84–5; Zyglewski Z., Polityczna i aktotwórcza działalność kanclerza Krzesława z Kurozwęk i podkanclerzego Grzegorza z Lubrańca w latach 1484–1495, Bydgoszcz 2007; – Acta Tomiciana, I 14, 54; Acten d. Ständetage Preussens, 1886 V 460; Akta Aleksandra; Akta grodz. i ziem., II, VI, VII, IX, X, XV; Akta radzieckie poznańskie, Wyd. K. Kaczmarczyk, P. 1925–48 I nr 75, II nr 1487–1490, 1723, III nr 2089, 2095, 2097, 2168; Akta Stanów Prus Król., I, III cz. 1–2, IV cz. 1–2, V cz. 2; Akta Unii; Andreae Cricii Carmina, Wyd. K. Morawski, Kr. 1888 s. 173–4; Cod. Brand., B V 499–500, B VI 127–9; Cod. epist. saec. XV, III; Cod. Pol., I, II cz. 2, III, IV; Cod. Univ. Crac., III; Długosz, Annales, XII; Inventarium omnium et singulorum privilegiorum [...] quaecunque in Archivo Regni in Arce Cracoviensi continentur, Ed. E. Rykaczewski, Lutetiae Parisiorum 1862 s. 289–91; Kod. m. Kr., I; Księga Metryki Koronnej podkanclerzego Andrzeja Oporowskiego z lat 1479–1483, Wyd. G. Rutkowska, W. 2005; Materiały do dziejów dyplomacji polskiej z lat 1486–1516 (kodeks zagrzebski), Wyd. J. Garbacik, Wr. 1966 nr 35, 37; Matricularum summ., I–IV; Mon. Pol. Hist., X cz. 2 (Katalogi biskupów krak.); Przywileje miasta Poznania XIII–XVIII wieku, Wyd. W. Maisel, P. 1994; Rachunki królewskie z lat 1471–2 i 1476–8, s. 253–4; Script. Rer. Sil., XIII 259 (Politische Correspondenz Breslau im Zeitalter des Königs Matthias Corvinus); Teki Dworzaczka. CD-ROM, Kórnik–P. 1997; Teki Pawińskiego, I–II; Vet. Mon. Pol., II; Volumina constitutionum, Wyd. S. Grodziski i in., W. 1996–2000 I cz. 1–2; – AGAD: dok. perg. nr 948; Arch. Archidiec. w P.: Księga CP 30 k. 60v, 61; – Informacje Pawła Dembińskiego z P.

Tomasz Jurek

 
 

Chmura tagów

TAGI

Za pomocą tagów oznaczamy powiązania tematyczne postaci. Pozwalają one eksplorować serwis wg wybranych przez redakcję najważniejszych tematów dla danej postaci.

awantury sejmowe, misje dyplomatyczne, kasztelania kaliska, opieka nad Żydami, korupcja urzędników, pożyczki dla króla, elekcja Jana Olbrachta 1492, kanonia poznańska, rodzeństwo - 2 siostry, sejmy XV w., święcenia niższe, kasztelania międzyrzecka, kasztelania gnieźnieńska, starostwo międzyrzeckie (Woj. Poznańskie), wyprawa bukowińska 1497, palacja poznańska, palacja kaliska, ród Nałęczów, koronacja Zygmunta I Starego 1507, elekcja Aleksandra 1501, herb rodu Nałęczów, zjazdy stanów Prus Królewskich, mowy łacińskie, unia mielnicka 1501, elekcja Zygmunta I Starego 1506, pertraktacje z Krzyżakami, ojciec - Kasztelan Poznański, posiadanie domu w Poznaniu, dobra w Ziemi Chełmskiej, dobra w Pow. Konińskim, poselstwo do Wielkiego Mistrza, cła kaliskie, mowy powitalne, żona - Oleśnicka, rodzina Szamotulskich (z Szamotuł) h. Nałęcz, rezygnacja z godności kościelnej, oskarżenie o zaniedbanie obowiązków, sejm 1484 lubelski , wojny prywatne między szlachtą, zięć - Wojewoda Poznański, zięć - duchowny, listy żelazne, poselstwo do króla niemieckiego, sejm 1501 (luty-marzec), piotrkowski, kandydatura Aleksandra na króla Polski 1501, cła konińskie, sejmiki wielkopolskie, sejm 1503 wiosenny, piotrkowski , walki z rozbójnikami, dobra zasekwestrowane, sejm 1506 lubelski, dobra szamotulskie, dobra w Woj. Lubelskim, królewszczyzny w Wielkopolsce, dobra w Pow. Żydaczowskim, posiadanie domu we Lwowie, posiadanie domu w Piotrkowie, kolegiata w Szamotułach, nagrobki w kościołach zachowane , panegiryki ku czci, opieka nad krewnymi, sejmy XVI w. (1 poł.), dzieci - 1 córka (osób zm. do 1800)
 
Za treści publikowane na forum Wydawca serwisu nie ponosi odpowiedzialności i są one wyłącznie opiniami osób, które je zamieszczają. Wydawca udostępnia przystępny mechanizm zgłaszania nadużyć i w przypadku takiego zgłoszenia Wydawca będzie reagował niezwłocznie. Aby zgłosić post naruszający prawo lub standardy współżycia społecznego wystarczy kliknąć ikonę flagi, która znajduje się po prawej stronie każdego wpisu.

Media

 

Chmura tagów

 

Postaci z tego okresu

 

w biogramy.pl

 

Jan z Dukli

około 1410 - 1484-09-29
święty
 

Kazimierz Jagiellończyk

1458-10-03 - 1484-03-04
święty
 
więcej  

Postaci z tego okresu

 

w ipsb

 
 
 
więcej  
  Wyślij materiały Wyślij ankietę
 
     
Mecenas
 
Uzywamy plików cookies, aby ułatwić Ci korzystanie z naszego serwisu oraz do celów statystycznych. Jeśli nie blokujesz tych plików, to zgadzasz się na ich użycie oraz zapisanie w pamięci urządzenia. Pamiętaj, że możesz samodzielnie zarządzać cookies, zmieniając ustawienia przeglądarki.
Informację o realizacji Rozporządzenia o Ochronie Danych Osobowych (RODO) przez FINA znajdziesz tutaj.